KHÁI NIỆM TỔNG QUÁT VỀ CANH TÁC NÔNG NGHIỆP BỀN VỮNG -VƯỜN RỪNG

I. Khái niệm : – Khi quan sát rừng tự nhiên thì chúng ta nhận thấy rằng những các loài cây ở rừng không cần phân bón, không cần chăm sóc , không làm cỏ, không diệt trừ sâu bọ, vẫn cho ra lương thực , không những vậy thực phẩm do rừng tạo ra chứa rất nhiều dinh dưỡng nhất trong tất cả loại thực phẩm. Hơn nữa thực phẩm trong rùng vô cùng đa dạng, mùa nào thức nấy. Phương pháp canh tác vườn rừng bền vững dựa vào lý thuyết thiết kế bố trí cây cối của rừng tự nhiên rồi áp dụng canh tác lại trên mảnh vườn của mình , 1 cách uyển chuyển , phù hợp với bản thân chủ vườn.

– Phương pháp canh tác này thường được hiểu là trên mảnh đất sẽ được trồng rất đa dạng các loại cây, loài cây, đa dạng tầng tán , đa dạng bộ rễ.

– Canh tác vườn rừng bền vững tập trung vào nuôi đất bằng những vật liệu hữu cơ ưu tiên có sẵn trên đất bằng cách tự trồng hoặc bằng cách mang vật liệu hữu cơ tới tấp tủ , ủ phân. Điều này phụ thuộc vào chủ vườn khả năng và mong muốn như thế nào. Trong canh tác nông nghiệp bền vững hướng tới đất tự phục hồi thông qua việc trồng cây để tấp tủ không thu hoạch, càng ít thu hoạch thì đất càng mau phục hồi , cân bằng. Khi đất đầy đủ dinh dưỡng thì việc chăm sóc đất cây càng ít đi, theo thời gian cũng đạt tới mức cân bằng như rừng.

– Tất nhiên , khi bạn đọc tới đây mặc định rằng tuyệt đối không sử dụng phân bón hay thuốc BVTV thậm chí cả phân hữu cơ hay các chế phẩm sinh học, hay các thuốc BVTV hữu cơ cũng không sử dụng. Farm tuyệt đối tôn trọng sâu bọ sinh thái, không phun xịt kể cả sinh thái không diệt sâu bọ côn trùng. Nuôi dưỡng đất- cân bằng hệ sinh thái vi sinh vật, côn trùng bù trừ lẫn nhau hỗ trợ nhau. Farm chỉ sử dụng vật liệu hữu cơ và tự ủ hoai như : phân bò, cây phân xanh, phế phẩm nông nghiệp , vỏ củ quả, bã lạc , bã rơm…

– Trong farm vườn rừng có rất nhiều loài cây, loại cây, có con người sống trong khu vườn đấy, có cả chăn nuôi gia súc, gia cầm , trâu, bò, heo, gà, ngan, vịt, và rất nhiều con gì nuôi thịt là nuôi . Rồi có cả ao cá, ao vừa có chức năng giữ ẩm cho khu vườn, còn có cả cá trê, cá nhét, cá lóc, cá mè, ốc, đĩa…v.v phù hợp thổ nhưỡng.

-Như vậy trong hệ thống vườn rừng chúng ta có thể thấy vòng tròn khép kín có phân từ vật nuôi, vật tư hữu cơ từ phế phẩm phụ phẩm nông sản, và nhiều loại cây dại cây bụi làm phân cho những cây cần thu hoạch, lương thực thu hoạch dành cho người, phụ phẩm thì dùng để chăn nuôi. Sự cân bằng từ vật nuôi, nông sản, cây trồng được người canh tác sắp xếp sao cho đỉnh đến cuối cùng là không sử dụng vật liệu gì bên ngoài vườn để nuôi dưỡng đất. Điều đó có nghĩa là trong quá trình canh tác thì cũng đã giảm đi rất nhiều đầu vào của nguyên liệu nuôi dưỡng đất đai vật nuôi cây trồng.

– Việc thiết kế vườn, bố trí các cây hòa quyện như thế nào thì tùy gia chủ, tùy vào chất đất, vùng miền , khí hậu …tùy thuộc vào mong muốn và tùy vào hoàn cảnh, tùy vào kiến thức, kinh nghiệm tùy vào tiềm lực tài chính, tùy vào nhân sự, còn cao hơn nữa là tùy vào bối cảnh xã hội và chính trị nữa. Cho nên làm vườn rừng không có khái niệm đúng sai, chỉ có chính gia chủ mới biết bản thân mình và khu vườn ấy cần gì, nên làm gì.

II.Lợi ích của vườn rừng là gì ?

1.Đối với người nông dân :

-Là cách thức canh tác sao cho tiến tới mục đích cuối cùng là farm vườn tự cung tự cấp 1 vòng tròn khép kín cây trồng vật nuôi đất đai bù đắp lẫn nhau, nên thường được gọi mặt trời là ” phân bón” duy nhất đối với farm, ” mặt trời” là thuốc trừ diệt sâu bộ duy nhất đối với farm, mặt trời là thuốc diệt cỏ duy nhất đối với farm. Tất nhiên ngay lập tức là không làm được việc này, nhưng đó là đích đến. Cho nên khi đầu vào chi phí cho canh tác vườn rừng tiến về = 0 thì lợi nhuận chắc chắn là lớn và bền vững

-Có đa dạng sản phẩm để cho gia đình sử dụng, dư ra để bán không(ít) bị phụ thuộc vào được mùa mất trắng.

-Người nông dân không tiếp xúc với hóa chất nông nghiệp rất tốt cho sức khỏe-Việc khu vườn cân bằng cũng sẽ giảm tối đa sâu bọ dịch bệnh đối với cây trồng vật nuôi.2.Đối với người tiêu dùng :

-Như đã đề cập phía trên thì thực phẩm chứa dinh dưỡng cao nhất, hài hòa nhất, dược tính nhiều nhất là thực phẩm từ trong rừng.-Khi người canh tác không cần phải bón phân, không cần phải diệt trừ sâu thì họ không phải làm, không có lợi thì không cần phải làm.

3.Đối với môi trường:

-Hiện tại hóa chất nông nghiệp cũng là vấn đề kinh khủng tác hại tới môi trường độc hại rất nhiều , làm độc nguồn nước , không khí rất lớn. Thì rõ ràng là khi không sử dụng phân thuốc hóa học trong canh tác thì không thải ra ngoài môi trường chất độc. Ngược lại việc trồng cây đa dạng tầng tán như 1 khu rừng tạo ra 1 tiêu khí hậu cho những khu vực xung quanh , lọc sạch không khí, tạo oxi cho không khí, giúp không khí luôn luôn tươi mới.4.Đối với xã hội :

-Nông dân chiếm 1 phần lớn 60% thành phần của đất nước, việc người nông dân tự chủ khỏe mạnh giàu có thì còn gì bằng cho 1 quốc gia.

III.Sản phẩm của farm vườn rừng gồm những gì ?- Với rất nhiều hệ cây được thiết kế như vậy thì sản phẩm của farm vườn rừng cũng vô cùng đa dạng. Tuy nhiên sản lượng mỗi thứ 1 ít và mỗi năm đều khác nhau . Năm nay có đậu ,có đỗ , có rau, nhưng sang năm lại có nghệ có gừng, có chuối,…

– Mỗi năm trôi qua sản phẩm của vườn rừng lại thay đổi khác nhau, nó tùy thuộc vào sự khép tán của hệ cây và tất nhiên phụ thuộc vào mong muốn của chủ vườn.

– Đây là 1 sự khác biệt rất lớn khi so với farm công nghiệp. Sự đa dạng của hàng hóa . Có rất nhiều mặt hàng , vô cùng nhiều mặt hàng. Nhưng mỗi thứ có 1 chút xíu.

IV.Ưu khuyết điểm của phương pháp canh tác vườn rừng ?

– Vườn rừng không có khuyết điểm gì đối với tự nhiên, nhưng có khuyết điểm về con người. Canh tác vườn rừng yêu cầu chúng ta cần phải kiên nhẫn, có thời gian và cái nhìn lẫn niềm tin. Tất nhiên kiến thức là điều tuyệt nhiên phải có. Thử tưởng tượng khi bạn áp dụng sai thì bạn cần 1 năm hoặc 1 thời gian của sinh trưởng cây trồng để sửa sai.

V.Thực phẩm của vườn có giá như thế nào ?

– Rất rẻ. Yếu tố quan trọng nhất đối với cuộc sống không phải là thực phẩm mà là không khí hít thở trong lành là quan trọng nhất, rồi tới nguồn nước sạch, sau cùng mới là thực phẩm. Bởi người bình thường không ai nín thở quá 5 phút rồi không thể nhịn khát không quá 7 ngày sau cùng mới là ăn uống.

-Như các bạn cũng nhìn thấy những năm gần đây thực phẩm đang bị thừa mứa rất nhiều, dư đổ rất nhiều, người mập rất nhiều. Chúng ta lại thiếu nước sạch và không khí sạch để tận hưởng cuộc sống. Vậy cho nên chúng ta ăn ít thôi, thì giá sẽ rất rẻ.

VI.Thực phẩm của farm vườn rừng có chất lượng như thế nào?

Các bạn có tưởng tượng thực phẩm ở trong rừng thì nó sẽ thế nào ? Nó là đỉnh cao nhất của thực phẩm.

Liệu thực phẩm của các farm vườn rừng có bị lây nhiễm chéo từ các khi vực canh tác khác không ?

VII.Trong thiết kế làm farm vườn rừng thường luôn có hàng rào cách ly. ( bên góc trái là bờ rào cách ly rộng 1m thêm đường mương nước cách ly cũng rộng 1m) . Tuy nhiên chúng ta đang hít thở chung bầu không khí , những gì cũng ta cần phải làm thì phải làm, có nhiều chuyện chúng ta có cản cũng không cản được không khí, không cản được nước chảy vô tình nhưng hoa rơi thì hữu ý.Nước chảy thì vô tình, hoa rơi thì hữu ý vì vậy, tất cả các bạn làm farm vườn rừng (ít nhất là team Noom) đều mong muốn lan tỏa cho hàng xóm của mình làm vườn rừng vì yếu tố hoa và nước.

Trong hạn chế tút này tôi chỉ nói về farm canh tác vườn rừng from zero to hero, nghĩa là dựng vườn từ 1 bãi đất trống trọc lóc, cằn cỗi. không nói về những khu vườn có sẵn hệ cây.

Trong hạn chế bài này , chúng tôi chỉ cung cấp khái niệm thường thức tổng quan nhất và không đi sâu vào chi tiết kĩ thuật bố trí, thiết kế, kĩ thuật canh tác áp dụng.

Bài viết có tham khảo các khái niệm : permaculture, Fukuoka natural farming, syntropica, agroforestry, zero budg, bio-dynamic, food forest, rainforest farm.

Bài viết: Noomfood